Hoe werkt erfbelasting? Hier handige tips om ermee om te gaan

Op het moment dat iemand komt te overlijden, zijn er vaak niet alleen emotionele maar ook praktische zaken om te regelen. Eén van de meest besproken onderwerpen daarbij is de erfbelasting. Deze belasting komt om de hoek kijken wanneer je een erfenis ontvangt. Hoe werkt deze belasting precies en waar dien je allemaal op te letten? Op deze pagina lees je meer over de belangrijkste punten en krijg je handige tips om op een slimme manier om te gaan met erfbelasting.

Wat is erfbelasting?

Erfbelasting is de belasting die je moet betalen over de waarde van de erfenis die je ontvangt na het overlijden van iemand. Deze belasting geldt voor alle bezittingen die worden nagelaten, zoals geld, een huis, auto’s, of andere waardevolle spullen. De hoogte van de belasting is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de waarde van de erfenis en de relatie die je had met de overledene. Bijvoorbeeld, als je een partner, kind of kleinkind bent van de overledene, betaal je minder belasting dan wanneer je een verre vriend bent. Dit komt doordat de overheid bepaalde relaties ziet als dichterbij en je daar dus een lager belastingtarief voor krijgt.

Hoe wordt erfbelasting berekend?

De berekening van erfbelasting gebeurt op basis van de waarde van de erfenis op het moment van overlijden. Er worden er bepaalde vrijstellingen toegepast, afhankelijk van wie de erfgenaam is. Hierna wordt het belastbare deel van de erfenis bepaald en over dit bedrag betaal je erfbelasting. De vrijstelling betekent dat een deel van de erfenis belastingvrij is en alleen het resterende bedrag wordt belast.

Een voorbeeld van de vrijstellingen in 2024:
– Partners: €795.156
– Kinderen, pleegkinderen, stiefkinderen en kleinkinderen: €25.187
– Ouder(s): €59.643
– Overige erfgenamen, zoals broers, zussen, vrienden: €2.658

Alles wat boven deze vrijstellingen uitkomt, wordt belast. Voor partners en kinderen geldt meestal een lager belastingtarief dan voor overige erfgenamen.

Tips om slim om te gaan met erfbelasting

Nu je weet hoe erfbelasting werkt, wil je natuurlijk graag weten hoe je kunt voorkomen dat je te veel betaalt. Hoewel je niet volledig onder de belasting uit kunt komen, zijn er wel slimme manieren om de impact te verkleinen. Hieronder een paar handige tips.

1. Maak gebruik van schenkingen bij leven

Eén van de beste manieren om de belastingdruk te verlagen, is door tijdens je leven al een deel van je vermogen weg te schenken. In Nederland mag je jaarlijks een bepaald bedrag belastingvrij schenken aan je kinderen of andere erfgenamen. Op die manier verklein je het vermogen dat na je overlijden belast zal worden met erfbelasting.

In 2024 mag je bijvoorbeeld aan je kinderen tot €6.633 per jaar belastingvrij schenken. Dit bedrag wordt niet opgeteld bij je erfenis en daarover hoef je dus geen belasting te betalen. Hetzelfde geldt voor grotere schenkingen, zoals de eenmalige schenking voor een huis van je kind.

2. Zorg voor een goed testament

Een goed opgesteld testament kan een wereld van verschil maken als het gaat om erfbelasting. Door je vermogen slim te verdelen en te zorgen voor duidelijke afspraken, kun je ervoor zorgen dat de erfgenamen optimaal profiteren van de vrijstellingen. Bovendien kun je in een testament ook bepalen hoe bepaalde eigendommen verdeeld moeten worden, waardoor je vervelende situaties of ruzies na je overlijden voorkomt. Het is dus verstandig om regelmatig je testament te laten checken en aan te passen wanneer je persoonlijke of financiële situatie verandert.

3. Overweeg de ‘tweetrapsmaking’

Een andere manier om te besparen op erfbelasting is de zogenaamde tweetrapsmaking. Dit houdt in dat de erfenis eerst naar je partner gaat en pas na het overlijden van je partner naar de kinderen. Hierdoor wordt de erfbelasting over meerdere momenten verspreid en dit kan voordeliger uitpakken. Je partner kan profiteren van de hoge vrijstelling en de kinderen betalen pas erfbelasting wanneer ze zelf erven van hun ouder. Dit kan een complexe regeling zijn, dus het is verstandig om hierbij advies in te winnen van een notaris of financieel planner.

4. Benut de vrijstellingen maximaal

Het klinkt misschien vanzelfsprekend, maar het is belangrijk om de vrijstellingen voor erfbelasting zo goed mogelijk te benutten. Zoals hierboven al genoemd, verschillen de vrijstellingen per persoon en per relatie tot de overledene. Soms kan het slim zijn om de erfenis zo te verdelen dat meerdere erfgenamen een deel ontvangen. Zo blijft iedereen onder de belastingvrije grens en betaal je minder belasting over het totaalbedrag. Bijvoorbeeld, als je kinderen en kleinkinderen hebt, kan het verstandig zijn om beide groepen een deel van de erfenis te geven, zodat zij elk profiteren van hun eigen vrijstelling.

Hoe zit het met de aangifte?

Als je een erfenis ontvangt, moet je altijd aangifte doen voor erfbelasting. Dit doe je via de Belastingdienst en de aangifte moet binnen acht maanden na het overlijden ingediend worden. Het is belangrijk om op tijd aangifte te doen, omdat je anders te maken krijgt met boetes en extra kosten. Bij de aangifte geef je de waarde van alle bezittingen en schulden door, zodat de Belastingdienst de uiteindelijke belasting kan berekenen. Houd er rekening mee dat je hiervoor ook bepaalde papieren en documenten moet overleggen, zoals een taxatierapport van een huis of een bankafschrift.

Bekijk en vergelijk overlijdensrisicoverzekeringen om je nabestaanden goed achter te laten

Zorg ervoor dat je nabestaanden financieel beschermd zijn door een overlijdensrisicoverzekering af te sluiten. Met zo’n verzekering ontvangen je nabestaanden een uitkering als je komt te overlijden, waarmee zij bijvoorbeeld de hypotheek kunnen aflossen of andere kosten kunnen dekken. Het is slim om overlijdensrisicoverzekeringen te vergelijken, zodat je de beste dekking krijgt voor een betaalbare premie. Zo weet je zeker dat jij je nabestaanden goed achterlaat zonder dat zij in financiële problemen komen.